Łańcuch dostaw to proces, który rozpoczyna się w momencie złożenia zamówienia na dostarczenie określonego produktu lub usługi oraz kończy w chwili rozliczenia transakcji. Na jego etapy składają się wszystkie elementy związane z planowaniem, realizacją i kontrolą czynności dotyczących przepływu informacji i materiałów. Począwszy od zakupu surowców, a skończywszy na procesach przetwórczych oraz finalnym dostarczeniu produktu klientowi. Łańcuch dostaw może angażować wiele różnych przedsiębiorstw, które zaopatrują kolejne ogniwa.
Etapy łańcucha dostaw
Łańcuchy dostaw są obecnie bardzo złożone, co wynika ze znacznego wzrostu intensywności form przepływów między przedsiębiorcami. Nie bez znaczenia pozostają zmiany zachodzące w modelach konsumpcji globalnej, na co wpływa internacjonalizacja. Łańcuch dostaw składa się z trzech głównych elementów. Pierwszym etapem jest zaopatrzenie, które dotyczy momentu, miejsca i sposobu pozyskania oraz dostarczenia surowców niezbędnych do produkcji. Kolejna część procesu to wytwarzanie, czyli przekształcanie surowców w gotowe wyroby. Ostatnim etapem łańcucha dostaw jest dystrybucja, obejmująca ogół czynności pozwalających na dostarczenie produktów w docelowe miejsce. Realizacja tych działań odbywa się za pośrednictwem rozbudowanej sieci stacjonarnych lub internetowych sklepów, magazynów i dystrybutorów.
Łańcuch dostaw a logistyka
Logistyka jest jednym z elementów łańcucha dostaw, a zarazem dziedziną skupioną na magazynowaniu, transportowaniu oraz dystrybuowaniu produktów. Obszar ten odpowiada za dostarczenie danego wyrobu do miejsca docelowego, w odpowiedniej liczbie, we właściwym czasie, zgodnie z ustalonymi kosztami oraz z zachowaniem wymaganej jakości i przy spełnieniu warunków uzgodnionych z odbiorcą. Logistyka w ramach działalności biznesowej może dotyczyć zarówno zakupu różnych produktów w celu ich prezentacji, jak i pozyskiwania towarów zamawianych przez klientów. Dobra te do czasu transportu przechowywane są w magazynie, a za opracowanie trasy i czasu dostawy do odbiorcy końcowego odpowiada kierownik ds. procesów logistycznych. W takim łańcuchu dostaw należy uwzględnić wszystkie etapy drogi produktu, włącznie z pozyskaniem surowców, produkcją elementów oraz dystrybucją w punktach sprzedaży i końcowym transportem.
Zasady zarządzania łańcuchem dostaw
W zarządzaniu łańcuchem dostaw kluczowe znaczenie ma szybkość działania. Wszystkie zadania muszą być realizowane terminowo, co wymaga zapewnienia odpowiedniej infrastruktury. Istotne jest również harmonizowanie działania poszczególnych ogniw w łańcuchu, celem zredukowania poziomu zapasów oraz zmniejszenia kosztów. Łańcuch dostaw powinien być zarządzany z uwzględnieniem przepływów informacji między współpracującymi jednostkami. Dotyczy to zwłaszcza określenia zapotrzebowania na gotowe produkty, zapewnienia właściwego zapasu surowców oraz oszacowania czasu potrzebnego do pełnej realizacji zamówień. Nie bez znaczenia pozostaje uzgodnienie z partnerami przewidywanych wyników współpracy w skali łańcucha dostaw, włącznie z wykorzystaniem wskaźników osiągnięć. Ważną zasadą pozostaje tworzenie wartości dla interesariuszy, czyli rozpoznawanie i uwzględnienie ich w działalności całego łańcucha dostaw.
Cele i korzyści łańcucha dostaw w logistyce
Do głównych celów łańcucha dostaw w ujęciu logistycznym należy ograniczenie kosztów, które wynikają z przepływu informacji i towarów przy utrzymaniu wysokiego poziomu obsługi klienta. Nie bez znaczenia pozostaje skrócenie czasu realizacji zamówień, a także podniesienie elastyczności dostaw i wyeliminowanie problemów na etapie ich realizacji. Celem jest również optymalizacja zapasów, włącznie z dostosowaniem ich do wymagań rynkowych. Do korzyści biznesowych związanych z zastosowaniem łańcucha dostaw należy uzyskanie wartościowych informacji i szybkie reagowanie na zmiany w realizacji procesów. Nie bez znaczenia pozostają oszczędności, które osiągnąć można za sprawą lepszego planowania zaopatrzenia, wytwarzania i dystrybucji. Łańcuch dostaw synchronizuje ponadto tryb pracy przedsiębiorstwa.
